Είδος …πολυτελείας κινδυνεύει να καταστεί στις μέρες μας η προσφυγή
στην Δικαιοσύνη, όπως παραδέχονται πλέον πολίτες αλλά και δικηγόροι.
Είναι ενδεικτικό ότι σήμερα για μία μήνυση, από το στάδιο κατάθεσης
μέχρι και το ακροατήριο, ο πολίτης καλείται να πληρώσει από 400 έως 900
ευρώ.
Πάντως το νομοσχέδιο που προωθεί προς ψήφιση το υπουργείο Δικαιοσύνης
αναμένεται να φέρει τα πάνω-κάτω στις μηνύσεις για τα αδικήματα της
εξύβρισης, της απειλής, της αυτοδικίας, της απλής δυσφήμισης και της
αυτοδικίας.
Είδος πολυτελείας κινδυνεύει να γίνει στις μέρες μας η προσφυγή στην
Δικαιοσύνη, όπως παραδέχονται πλέον πολίτες αλλά και δικηγόροι. Τα έξοδα
παράστασης και γενικότερα τα δικαστικά έξοδα έχουν φθάσει σε μεγέθη
που αποτρέπουν πολίτες-δεδομένης της άσχημης οικονομικής συγκυρίας- να
στραφούν στην Δικαιοσύνη και να διεκδικήσουν το δίκιο τους, όπως
θεωρούν.
Το πιο απλό και το πιο σύνηθες παράδειγμα είναι οι μηνύσεις. Με το
«καλημέρα» ο πολίτης οφείλει να καταβάλει 100 ευρώ για το παράβολο και
επιπλέον 50 ευρώ για την παράσταση πολιτικής αγωγής.
Στο ποσό αυτό φυσικά δεν συνυπολογίζονται τα έξοδα παράστασης-όταν
δηλαδή η υπόθεση φθάσει στο ακροατήριο- τα οποία μπορούν να «εκτινάξουν»
το ποσό στα 400-800 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής του
δικηγόρου, ανάλογα με το αδίκημα.
Ενδεικτικά, κάποιος έχει κάνει μήνυση για εξύβριση και παρίσταται στο
Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου. Εκτός από τα 150 ευρώ που έχει ήδη
καταβάλει για να κάνει την μήνυση, θα πρέπει να πληρώσει 110 ευρώ για
το διπλότυπο του δικηγόρου, το 23% του ΦΠΑ και φυσικά το ένσημο
παράστασης.
Το διπλότυπο και τα ένσημα παράστασης αυξάνονται ανάλογα με το δικαστήριο.
Στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου, ο πολίτης θα πρέπει να πληρώσει
ως έξοδα παράστασης περίπου 300 ευρώ. Στο Τριμελές Εφετείο
Κακουργημάτων το ποσό αυτό αυξάνει σημαντικά και φθάνει τα 1300 ευρώ,
ενώ στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο τα έξοδα παράστασης ανέρχονται σε 1700
ευρώ.
«Φτώχεια καταραμένη»
Δικηγόροι του Ηρακλείου ορκίζονται σήμερα ότι οι παχυλές αμοιβές που
κάποτε εισέπρατταν για τις υπηρεσίες τους, αμοιβές που εν πολλοίς
καθορίζονταν από την εμπειρία και το όνομα τους, ανήκουν πλέον στο
παρελθόν. Η κατάσταση που βιώνουν καθημερινά τους έχει «προσγειώσει
ανώμαλα» αφού βλέπουν ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά να ζήσει, πόσο μάλλον
να δαπανήσει για δικαστικές του υποθέσεις.
Γνωστός δικηγόρος του Ηρακλείου ανέφερε στην «Π» ότι για υπόθεση του
Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων για την οποία μέχρι πριν από δύο χρόνια
θα αμειβόταν με το ποσό των 5000-6000 ευρώ, πληρώθηκε τώρα με 1500
ευρώ.
Άλλος συνάδελφος του, με μεγάλη εμπειρία και πελατεία, ανέφερε ότι
ανέλαβε την υπεράσπιση κατηγορουμένου στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων
για 1000 ευρώ, βάζοντας δηλαδή και από την τσέπη του αφού ο νεαρός
κατηγορούμενος-ο οποίος ήταν πελάτης του από το παρελθόν- δεν είχε την
οικονομική δυνατότητα να δώσει άλλα χρήματα.
«Η κατάσταση είναι δραματική. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα γιατί ο κόσμος δεν
έχει ούτε για τα στοιχειώδη. Φυσικά και αναγκαζόμαστε να
προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες, όμως από την άλλη δεν είναι δυνατόν
να πληρώνουμε και από την τσέπη μας τα έξοδα παράστασης» σχολίασαν στην
«Π» δικηγόροι.
Πιο δύσκολα με το νέο νομοσχέδιο
«Θα βρίζουν εσένα και τη μάνα σου στη μέση της πλατείας και εσύ θα είσαι
αναγκασμένος να λες και ευχαριστώ γιατί η Δικαιοσύνη θα έχει δεμένα τα
χέρια σου». Έτσι απλά σχολιάζουν δικηγόροι του Ηρακλείου την
τροπολογία που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο που προωθεί το
υπουργείο Δικαιοσύνης με στόχο την επιτάχυνση της Δικαιοσύνης και αφορά
στην μετατροπή από πλημμέλημα σε πταίσμα των αδικημάτων της εξύβρισης,
της απειλής, της αυτοδικίας, των απλών σωματικών βλαβών και της απλής
δυσφήμισης.
Τα αδικήματα αυτά είναι τα πιο συνήθη και είναι αυτά για τα οποία
γίνονται οι περισσότερες μηνύσεις. Με το νομοσχέδιο όμως που προωθείται
προς ψήφιση, έρχονται τα πάνω-κάτω αφού η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη θα
είναι πιο ακριβή για τον πολίτη αλλά και πιο επίπονη ως διαδικασία αφού
θα πρέπει να βάλει ακόμα πιο βαθειά το χέρι στην τσέπη ενώ επιπλέον θα
πρέπει να κάνει και τον «ντετέκτιβ» ώστε να συγκεντρώσει το αποδεικτικό
υλικό των όσων υποστηρίζει.
Πιο συγκεκριμένα: μέχρι σήμερα κάποιος που θέλει να μηνύσει τον άλλο για
εξύβριση ή απειλή, πηγαίνει στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής του ή
στην Εισαγγελία, υποβάλλει τη μήνυση και πλέον η υπόθεση παίρνει το
δρόμο της έρευνας είτε μέσω της προανάκρισης είτε μέσω της
προκαταρκτικής αντίστοιχα.
Με το νομοσχέδιο που προωθείται, τα πράγματα αλλάζουν δραστικά.
Καταρχήν, από τη στιγμή που τα προαναφερόμενα αδικήματα γίνονται
πταίσματα, παύει να υπάρχει η αυτόφωρη σύλληψη. Επιπλέον και όταν πια η
υπόθεση φθάσει στο πταισματοδικείο, ο μηνυόμενος θα τιμωρηθεί με
πρόστιμο.
Τι γίνεται όμως με τον μηνυτή; Αυτός οφείλει μαζί με την μήνυση που θα
υποβάλει, να προσκομίσει και το σχετικό αποδεικτικό υλικό, διαφορετικά η
μήνυση του δεν θα γίνει δεκτή.
Τι σημαίνει αυτό; Ο μηνυτής είναι υποχρεωμένος να βρει τους μάρτυρες
υπεράσπισης του, να τους πείσει-κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο- να
παρουσιαστούν σε συμβολαιογράφο και να δώσουν ένορκες καταθέσεις για την
υπόθεση.
«Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εκτός από τα 150 ευρώ που πρέπει να πληρώσει
για τη μήνυση, θα πρέπει να πληρώσει και τη συμβολαιογράφο για τις
ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων του συν τα δικαστικά έξοδα. Αυτό
ανεβάζει το κόστος δαπάνης ενώ δυσκολεύει την πρόσβαση του πολίτη στη
Δικαιοσύνη. Δεν είναι εύκολο να πείσεις τους μάρτυρες να καταθέσουν
ενόρκως. Ο πολίτης δηλαδή θα καλείται να πληρώσει ένα ποσό της τάξεως
των 500 ευρώ και άνω και στην τελική θα είναι περισσότερα τα έξοδα του
από το πρόστιμο του μηνυόμενου» σχολίασε στην «Π» ο δικηγόρος Αντώνης
Δαμανάκης, ο οποίος δίνει και μία άλλη διάσταση του θέματος: «για να
υπερασπιστεί κάποιος την τιμή και την αξιοπρέπεια του, θα πρέπει να έχει
λεφτά».
Σύμφωνα με το δικηγόρο, Γιώργο Στειακάκη, εάν ψηφιστεί τελικά το
νομοσχέδιο, αυτόματα θα παραγραφούν χιλιάδες εκκρεμείς μηνύσεις αφού ως
πταίσματα ο χρόνος παραγραφής ορίζεται στον ένα συν ένα χρόνο.
Όσο για την αλλαγή στην διαδικασία, ανέφερε: «αυτό γίνεται προκειμένου
να ελαφρυνθεί η απασχόληση των προανακριτικών υπαλλήλων της Αστυνομίας
και του Πταισματοδικείου που μέχρι σήμερα διενεργούσαν την προκαταρκτική
εξέταση. Είναι αλήθεια όμως ότι υπάρχει επιβάρυνση στους πολίτες και
οικονομικά και διαδικαστικά».
Από την πλευρά του, ο δικηγόρος Άγγελος Ζερβός ανέφερε ότι η αλλαγή αυτή
ουσιαστικά δημιουργεί συνθήκες έμμεσης αρνησιδικίας, αφού όπως
παραδέχεται και εκείνος επιβαρύνει τον πολίτη τόσο οικονομικά όσο και
διαδικαστικά. Επιπλέον σχολίασε: “στα ποινικά δικαστήρια το ζητούμενο
ήταν η αναζήτηση της αλήθειας. Και αυτό αποδυναμώνεται καθώς εισάγεται
τρόπο τινά ιδιωτικοποίηση της ποινικής δικαιοσύνης”.
Πηγή: Πατρίς
